Brak wyników

Zdrowie Maluszka

18 września 2019

NR 23 (Wrzesień 2019)

Niewidzialna ochrona – probiotyki i prebiotyki

0 1074

Probiotyki cieszą się, szczególnie w dzisiejszym świecie, dużą popularnością. Każdy rodzic wie, że są potrzebne dzieciom, mają działanie dobroczynne, ale mało kto orientuje się, czym tak dokładnie są, jak działają, kiedy są potrzebne naszym najmłodszym i czym właściwie różnią się od jeszcze bardziej egzotycznie brzmiących prebiotyków.

Małe dziecko jest bardzo narażone na różnego rodzaju bakterie chorobotwórcze, występujące wszędzie: na placu i sali zabaw, na niedzielnym obiedzie u starszego rodzeństwa ciotecznego, w sklepie, przychodni czy w środkach transportu zbiorowego.
Już w momencie przyjścia na świat rozmaite szczepy bakterii chcą opanować i zawładnąć na dobre małym ciałkiem naszej kochanej pociechy. Dlatego też tak ważne jest, aby pierwsze w tym wyścigu były probiotyczne – czyli te dobre, zbawienne – bakterie i od razu podjęły walkę. Nie bez kozery mówi się, że pokarm mamy jest najlepszy na świecie, najbardziej wartościowy, a babcie, mamy i położne namawiają młode mamy, aby te nie myślały o innych sposobach karmienia niż piersią – i dobrze.
Nawet do mleka modyfikowanego dodaje się wyselekcjonowane probiotyki, aby dzieci te miały podobne szanse rozwojowe. Dbają o układ trawienny niemowlaka, aby zmniejszyć ryzyko alergii. Rodzice niemowląt cierpiących na kolki podają dzieciom środki przeciw wzdęciom, stosowane w dolegliwościach żołądkowo-jelitowych, natomiast mało kto wie, że tu również wspaniale sprawdzają się probiotyki dla najmłodszych. Dla niemowląt chyba najlepsze będą w formie kropli – tu jednak, co ważne, jedne można przechowywać w temperaturze pokojowej, natomiast wiele innych należy bezwzględnie przechowywać w lodówce. Probiotyki można wykorzystywać również profilaktycznie, ponieważ wpływają na ogólną odporność młodego organizmu. 

Probiotyki a walka z kolką niemowlęcą

Kolka niemowlęca spędza sen z powiek wielu młodym rodzicom. Dziecko nie chce spać, macha nóżkami, pręży się i wciąż płacze. To nic innego jak nagły, silny skurcz jelit, który powoduje intensywny ból. Pojawia się w kilku pierwszych miesiącach życia malca i znika samoczynnie. W takich sytuacjach rozpowszechnione są leki typowo na wzdęcia, a mało kto wie, że należy podawać również probiotyki! Przydatne są szczególnie u niemowląt, które przyszły na świat poprzez cięcie cesarskie.
Uwaga! Stan zdrowia dziecka karmionego pokarmem kobiecym w okresie wczesnego dzieciństwa może być lepszy od tego karmionego mieszankami. Korzyści odnoszą również młode mamy – zmniejsza się bowiem ryzyko zachorowania na raka piersi i w ogóle na choroby nowotworowe. Kobiety te mogą również uniknąć chorób układu kostnego, czyli osteoporozy.

Co warto wiedzieć przed podaniem probiotyków najmłodszym?

Badania dowodzą, że dobry probiotyk przyspiesza np. powrót do zdrowia po ostrej, wirusowej biegunce, ale też pomoże w biegunce spowodowanej przyjmowaniem antybiotyków. Probiotyki z łatwością unieszkodliwiają tysiące wrogich, groźnych substancji i mikroorganizmów, takich jak grzyby, wirusy i toksyny. Natomiast rodzica zadaniem jest dbanie o to, aby w przewodzie pokarmowym milusińskiego nie zabrakło dobroczynnych bakterii, bo im lepiej ścianki jelit wyposażone są w pożyteczne bakterie, tym więcej szkodliwych substancji zatrzyma się na pierwszej linii obrony, nie przedostając się w głąb organizmu i nie czyniąc spustoszenia. Wiele probiotyków wytwarza naturalne substancje antybakteryjne, które hamują rozwój drobnoustrojów chorobotwórczych. Produkują też kwasy organiczne zakwaszające środowisko wewnątrz jelit, tworząc w ten sposób niekorzystne warunki dla groźnych bakterii. Poprawiają również perystaltykę jelit. Niektóre probiotyki łagodzą objawy nietolerancji laktozy, czyli występowanie biegunek, kolek i wzdęć, ponieważ wytwarzają własny enzym beta-D, rozkładający laktozę do cukrów prostych. Warto również wiedzieć, że właściwości probiotyków są szczepozależne i najlepiej sięgać po te szczepy, których skuteczność i bezpieczeństwo została potwierdzona w badaniach klinicznych. Szczepem, który jest najlepiej przebadany i opisany w publikacjach naukowych, jest Lactobacillus Rhamnosus GG. Badania potwierdzają, że podawanie LGG w trakcie antybiotykoterapii zmniejsza ryzyko wystąpienia biegunki poantybiotykowej nawet o 56%. Szczep powoduje również skracanie czasu trwania biegunki infekcyjnej (w tym rotawirusowej) nawet o dwa dni. Wykazano także, że LGG wykazuje korzystny wpływ na odporność dzieci, szczególnie tych rozpoczynających przygodę ze żłobkiem lub przedszkolem. Badania potwierdzają, że podawanie LGG zmniejsza ryzyko zachorowania na infekcyjne zapalenie górnych dróg oddechowych oraz na infekcje dróg oddechowych trwające dłużej niż trzy dni. Dlatego też zaleca się podawanie probiotyku zdrowym dzieciom, uczęszczającym do żłobka i przedszkola, przez okres trzech miesięcy w okresie jesienno-zimowym.

Jak odróżnić prebiotyk od probiotyku?

Podczas probiotykoterapi warto wspierać się również prebiotykami. Co to takiego? To nic innego jak cukry, które są pożywieniem probiotyków. Można odkryć ich bogactwo np. w produktach zbożowych, zwłaszcza w kaszach, chlebie pełnoziarnistym oraz warzywach i owocach (cebula, czosnek, por, cykoria, szparagi, fasola, groch, szpinak, ziemniaki, pomidory i banany). Dostarczają ich również wszystkie te produkty, które są bogate w błonnik pokarmowy i wszelkiego rodzaju kiszonki. Probiotyki dla odmiany znajdziemy w kefirach, jogurtach, serach i, oczywiście, w suplementach. Prebiotyki dla dzieci to węglowodany, najczęściej galakto- i fruktooligosacharydy, których zadaniem jest aktywizacja konkretnych, korzystnych szczepów bakterii. Prebiotyki, w przeciwieństwie do probiotyków, są odporne na trawienie, więc trafiają w nienaruszonym składzie do jelit.
Warto pamiętać, że probiotyków i prebiotyków nie można przedawkować w żywności dla najmłodszych. 

Pamiętaj

Prosta regułka:

  • pro, czyli „dla”, probiotyki – bakterie dobre dla zdrowia,
  • pre, czyli „przed”, prebiotyki – pożywka dla pożytecznych bakterii probiotycznych, ona musi pojawić się najpierw, aby na niej mogły szczęśliwie rozwijać się pożyteczne bakterie.


Organizm weźmie i przyswoi sobie odpowiednią dawkę, a resztę po prostu wydali. Ważne, aby tego rodzaju produkty przechowywać i przyrządzać ściśle według wskazówek producenta. Dodawanie gorącej wody niszczy żywe kultury bakterii.

Probiotyki dla niemowląt i młodszych dzieci – na co pomagają?

  1. Przede wszystkim mają działanie osłonowe w trakcie antybiotykoterapii, kiedy naturalna flora jest bardzo osłabiona i nadszarpnięta. Należy je stosować np. dwie godziny wcześniej niż lek (antybiotyk), zaczynając od pierwszego dnia leczenia do nawet kilku tygodni po wyleczeniu – to bardzo ważne. Należy również przestrzegać regularności w przyjmowaniu probiotyków.
  2. Działają odpornościowo w okresie jesienno-zimowym, grypowym, kiedy naturalna odporność dziecka jest obniżona (szczególnie w czasie uczęszczania do żłobka lub przedszkola, kiedy malec jest bardzo narażony na różnego rodzaju infekcje).
  3. Są niezbędne w walce z biegunką, skracają ją i łagodzą objawy. Wiadomo, że szczególnie rotawirus po prostu trzeba przejść i już, ale po co bardziej niż to wskazane się męczyć – trzeba sobie pomagać i tu probiotyk przychodzi z pomocą.
  4. Są skuteczną barierą dla alergenów, ustępują lub łagodzą objawy alergiczne i te związane z atopowym zapaleniem skóry.
  5. Pomagają podczas zaparć, pobudzają pracę jelit, oczyszczają z toksyn.
  6. Są przydatne w trakcie podróży, szczególnie do krajów egzotycznych, które są obecnie tak modne (Egipt, Turcja i Tunezja), pomagając zadbać o wypoczynek całej rodziny. Zmiana klimatu i wody powodować może wymioty i biegunki. W takim przypadku zaleca się stosowanie probiotyków przynajmniej na tydzień przed wyjazdem, w trakcie wyjazdu i tydzień po powrocie, regularnie.
  7. Probiotyki pomagają również w zmniejszeniu zaostrzonego przebiegu infekcji u najmłodszych, utrzymują pH jelit na właściwym poziomie, mają zdolność zwalczania rakotwórczych komórek, są producentem witamin z grupy B, łagodzą objawy nietolerancji laktozy, obniżają poziom złego cholesterolu we krwi, chronią przed grzybicą czy nawet zmiennymi nastrojami.
  8. W aptekach można również pytać o synbiotyki. To najlepszy rodzaj wsparcia dla jelit maluszka, bo to połączenie probiotyków z prebiotykami.

Przy podawaniu probiotyków należy również pamiętać o tym, że bezwzględnie trzeba dużo pić, najlepiej wody.
Probiotyki mogą być nieocenione dla naszych milusińskich. Można je stosować przez dłuższy czas, to preparaty, które trudno przedawkować, jednak tak jak każdy lek należy stosować je z głową, radząc się pediatry lub farmaceuty, który specyfik wybrać. Dobrze też używać ich czasowo, robić przerwy w stosowaniu, aby dać wykazać się naturalnej florze bakteryjnej organizmu. Probiotyki najlepiej przyjmować między posiłkami, popijając solidną dawką wody. To dobra pomoc w trosce o bezpieczne, zdrowe i szczęśliwe dzieciństwo naszych pociech.
Nie można również zapomnieć o odpowiednio zbilansowanej i urozmaiconej diecie, jeżeli chcemy dbać o równowagę w brzuszku maluszka. Nadmiar czynników powodujących stres, napięcia, zbyt duża ilość cukrów prostych i przetworzonych, stosowanie wielu leków, brak snu, nieprawidłowa higiena jedzenia – wszystko to zdecydowanie wpływa negatywnie na ilość pożytecznych bakterii w przewodzie pokarmowym dziecka.

Przypisy