Ciemieniucha – jak ją skutecznie zwalczyć?

Najczęściej pojawia się w okolicach ciemiączka dziecka (stąd nazwa). Może jednak zajmować zarówno całą główkę, jak i przenosić się na inne części ciała i pojawiać się na rozległych powierzchniach. 

Skąd się bierze?

Błędne jest częste niestety myślenie, że ciemieniucha jest efektem braku higieny. Tymczasem odpowiedzialna za nią jest niedojrzałość gruczołów łojowych. 

W organizmie noworodka krążą jeszcze hormony matki, które przyczyniają się do tego, że gruczoły łojowe malucha pracują bardzo intensywnie, wytwarzając dużą ilość tłustego sebum. Miesza się ono ze złuszczającym się naskórkiem na główce dziecka i zasycha, czego efektem są nieestetyczne żółte strupy. 

Pamiętaj, że ciemieniuszka w żaden sposób nie doskwiera dziecku – nie piecze go, nie swędzi, nie powoduje żadnego dyskomfortu, jedynie nieestetycznie wygląda. Nie znaczy to jednak, że można ją bagatelizować.

Już od pierwszych objawów należy stosować odpowiednią pielęgnację, aby zmiany się nie nadkaziły i nie rozprzestrzeniły na inne części ciała, ponieważ wówczas leczenie będzie trwało znacznie dłużej i może być nieprzyjemne dla maluszka. Przy odpowiedniej pielęgnacji zmiany znikają po kilku tygodniach, jest to jednak sprawa bardzo indywidualna. Zdarza się, że ciemieniucha trwa kilka miesięcy, a nawet rok, bądź nawraca w różnym wieku, nawet gdy dziecko ma dwa–trzy lata. 
 

Większą skłonność do ciemieniuchy i jej nawrotów mają dzieci z alergią, np. z atopowym zapaleniem skóry.

Częściej też występuje ona latem – kiedy jest gorąco, gruczoły łojowe pracują ze wzmożoną intensywnością. Ważne jest więc, aby w tym okresie nie przegrzewać główki dziecka. Jeśli nie jest to konieczne, nie zaleca się zakładania dziecku czapki, a jeśli już, to powinna być ona wykonana tylko z naturalnych materiałów, które dodatkowo nie potęgują pocenia się główki. 

Leczenie

W walce z ciemieniuchą najistotniejsze jest cierpliwe i systematyczne usuwanie zeschniętych łusek z główki. Bezwzględnie już od wystąpienia wczesnych objawów należy zacząć dbać w szczególny sposób o skórę głowy dziecka. Powstałe łuski bardzo rzadko znikają same i o ile nie są groźne w takiej formie, w jakiej najczęściej spotyka się ciemieniuchę u dzieci, mogą stanowić problem, jeśli są nieleczone. Utrudniają bowiem oddychanie skóry głowy, co może mieć wpływ na jej kondycję i kondycję włosów dziecka w późniejszym wieku. 

Aby usunąć łuski ciemieniuchy, należy najpierw natłuścić główkę oliwką bądź innym specjalistycznym preparatem, a następnie wyczesać złuszczony naskórek za pomocą miękkiej szczoteczki do włosów. Nie należy zdrapywać strupów bądź używać do tego grzebieni i szczotek z twardym włosiem, ponieważ może to spowodować podrażnienie skóry głowy i infekcje. Należy pamiętać, że mamy do czynienia z małym dzieckiem, które ma niezwykle delikatną skórę, trzeba więc szczególnie ostrożnie dobierać preparaty do pielęgnacji. Dobrze, jeśli specyfik przeznaczony do zwalczania ciemieniuchy będzie hipoalergiczny, będzie się składał z samych naturalnych składników (np. olejów roślinnych, skwalanu) oraz będzie polecany do stosowania u dzieci już od pierwszego dnia życia. Odpowiednio dobrany preparat pomoże w szybkim pozbyciu się problemu. Powinien on spełniać następujące funkcje:

• zmiękczać naskórek,
• regulować pracę gruczołów łojowych,
• regenerować naskórek,
• łagodzić podrażnienia,
• chronić przed nowymi zmianami skórnymi.

Zazwyczaj po mniej więcej dwóch tygodniach stosowania preparatów oraz regularnego wyczesywania ciemieniuszka ustępuje. Jeśli natłuszczanie oraz wyczesywanie nie przynoszą efektów, należy zwrócić się o pomoc do pediatry bądź dermatologa. Warto też odwiedzić specjalistę, jeżeli schorzenie to uporczywie wraca, dziecko jest nerwowe i próbuje rączkami dotykać główki (może to oznaczać świąd) bądź jeśli ciemieniucha pojawiła się poza skórą głowy. Objawy te mogą świadczyć o alergii i może być konieczne wprowadzenie innego leczenia niż standardowe.