Ciąża to dla Ciebie duże wyzwanie i wymaga od Ciebie w tym okresie szczególnej troski o samą siebie. Musisz jednak pamiętać, że szczególnego traktowania będziesz potrzebowała również w okresie połogu – pamiętaj o tym, żeby odpoczywać, kiedy tylko masz taką możliwość, oraz aby w szczególny sposób dbać o higienę intymną po porodzie. To bardzo ważne dla Twojego zdrowia, aby po porodzie siłami natury zadbać o okolice intymne. Dlaczego jest to takie istotne?
Przede wszystkim dlatego, że odpowiednia higiena wspomaga gojenie ran poporodowych, zwłaszcza tych w okolicach krocza, które (nawet jeśli nie było pęknięte/nacięte/zszywane) w najlepszym wypadku poddane było mikropęknięciom i uszkodzeniom, które teraz potrzebują specjalnego traktowania, aby szybko się zagoiły. Niestety, utrzymanie odpowiedniej higieny okolic intymnych po porodzie nie jest proste, głównie z uwagi na występowanie odchodów połogowych (tzw. lochia, czyli wydzielina z dużej rany jamy macicy, występująca podczas połogu). W początkowej fazie połogu lochia występuje w postaci obfitych krwawień,
które mogą utrzymywać się nawet do dwóch tygodni od dnia porodu. Z czasem krwawienia ustępują, a w ich miejsce pojawia się brunatna wydzielina. Po pewnym czasie przybiera ona kolor brunatnożółty, aż w końcu staje się niemal bezbarwna. Występowanie odchodów połogowych jest naturalnym stanem fizjologicznym podczas połogu, jednak nie można ich bagatelizować, ponieważ nieprawidłowa higiena okolic intymnych (zwłaszcza obolałego i poranionego po porodzie krocza, gdzie często występują rany poporodowe) może być fatalna w skutkach. Dzięki tej wydzielinie macica oczyszcza się z fragmentów tkanek i niebezpiecznych drobnoustrojów – paciorkowców, gronkowców i pałeczek okrężnicy – które w kontakcie z ranami poporodowymi miejsc intymnych mogą spowodować zakażenie i przysporzyć młodej mamie wielu kłopotów. Z tego też względu utrzymywanie odpowiedniej higieny okolic intymnych w okresie połogu to podstawa.
Zasady higieny po porodzie
- Przemywaj krocze jak najczęściej
Obowiązkowo po każdej wymianie podpaski oraz każdorazowo po wizycie w toalecie. Unikaj przy tym żeli do mycia o intensywnym zapachu i wybieraj środki o naturalnym składzie. Najlepiej sprawdzą się delikatne płyny do higieny intymnej, szare mydło lub woda ze środkiem antyseptycznym. Taki środek ma działanie przeciwzapalne i dobrze sprawdzi się rozpuszczony w letniej, przegotowanej wodzie. Można sięgnąć też po preparaty ziołowe. Odpowiednie mieszanki ziół o działaniu przeciwbólowym dostępne są w aptekach bez recepty. Istotne jest, aby w pierwszych tygodniach po porodzie unikać kąpieli w wannie (tych krótkich również). Jeśli masz w domu tylko wannę – korzystaj z niej jedynie na zasadzie opłukiwania się prysznicem. Kąpiel w wannie zwiększa ryzyko zakażenia rany i sprzyja rozszerzaniu się naczyń krwionośnych, co może nasilić krwawienia poporodowe. Podmywanie się pod prysznicem lub w bidecie jest najlepszym rozwiązaniem. Ważny jest też sam sposób podmywania. Zawsze rób to od wzgórka łonowego w kierunku odbytu – nigdy na odwrót! Dlaczego? Bakterie kałowe mogą przedostać się do niezagojonej rany, a wtedy nietrudno o infekcję. Jeśli jesteś poza domem i nie masz możliwości podmycia się, miej pod ręką sprawdzone chusteczki lub papier. Pamiętaj jednak, żeby nie wycierać krocza. Osuszaj go, przykładając delikatnie papier do podrażnionych miejsc.
- Wietrzenie rany
Świeża rana najszybciej zagoi się, kiedy będzie mogła „oddychać”. Z uwagi na jej umiejscowienie ten element dbania o ranę poporodową jest dosyć problematyczny, jednak warto postarać się, aby rana na kroczu była wietrzona jak najczęściej. W jaki sposób to robić? Najlepiej po prostu odpoczywać, leżeć bez bielizny. Z uwagi na występowanie w tym okresie wspomnianych odchodów połogowych warto wcześniej zabezpieczyć łóżko podpaską w największym rozmiarze, podkładem poporodowym, ręcznikiem lub innym, dostępnym wówczas pod ręką materiałem. Jeśli jesteś w domu i musisz mieć bieliznę, wybieraj taką, która jest przewiewna, nieobcisła, lekka i bawełniana. W tym okresie unikaj obcisłych leginsów, spodni i rajstop. Korzystanie z nich przez dłuższą chwilę może okazać się dla Ciebie bardzo niekomfortowe.
- Regularnie wymieniaj podpaski
Zawsze wtedy, kiedy widzisz taką potrzebę, nie rzadziej niż co cztery godziny. To ważne z uwagi na wspomniane bakterie, które wraz z lochią wydostają się z macicy i stanowią idealne środowisko do rozwoju infekcji niewyleczonej jeszcze rany. Po każdej zmianie podpaski koniecznie umyj dokładnie dłonie – dla bezpieczeństwa swojego oraz maluszka. Warto też umyć ręce tuż przed zmianą, aby na brudnych dłoniach nie przenieść dodatkowych bakterii w okolice rany. Pamiętaj również, że w czasie karmienia nasila się krwawienie oraz wydzielanie odchodów połogowych, dlatego warto zmienić podpaskę przed każdym karmieniem, aby uniknąć niepotrzebnego dyskomfortu.
Co może Cię zaniepokoić?
Przede wszystkim zwróć uwagę na wygląd i zapach odchodów połogowych. Mają one zapach intensywniejszy niż zwykła miesiączka, jednak jeśli wydzielają cuchnącą, gnilną woń, może to świadczyć o stanie zapalnym. Pamiętaj też o ich barwie – najpierw brunatna, potem brunatnożółta, a następnie kolor bezbarwny. Jeśli zauważysz jakiekolwiek odstępstwo od tej reguły, zwłaszcza zielonkawy kolor, poproś o konsultację położną lub lekarza. Gdy mimo właściwej higieny zapach lub barwa wydzieliny jest niepokojąca lub gdy rana krocza sprawia Ci wyjątkowy ból, zaczyna puchnąć lub dzieje się cokolwiek niepokojącego – skontaktuj się ze specjalistą.