Rola wody w życiu kobiety w ciąży, matki karmiącej, noworodka, niemowlaka i dziecka starszego

Dla ludzi w każdym wieku woda jest najlepszym wyborem w gaszeniu pragnienia. Wyjątkiem są dzieci do szóstego miesiąca życia. Wszystkim maluchom, które nie ukończyły jeszcze pół roku, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią. Słowo „wyłączne” w tym zdaniu oznacza, że takim dzieciom nie powinno się podawać żadnych innych produktów spożywczych płynnych i stałych – chyba że lekarz zaleci inaczej. Zazwyczaj jednak niemowlęta do szóstego miesiąca życia karmione piersią na żądanie nie wymagają dodatkowego podawania innych płynów, w tym wody. Może się jednak okazać, że w momencie kiedy dziecko bardzo rzadko moczy pieluszkę, jest niespokojne czy też przebywa w bardzo ciepłym otoczeniu, podanie wody będzie konieczne. O takiej sytuacji jednak powinien zdecydować lekarz, ponieważ według zaleceń towarzystw naukowych mleko matki karmiącej spełnia wszystkie potrzeby malucha. Jeśli niemowlę wymaga dopojenia (zazwyczaj dzieje się tak w przypadku dzieci, które nie są karmione piersią), rodzic zawsze powinien sięgać po czystą wodę, unikając herbatek, soków, kompotów czy wody z dodatkiem glukozy lub cukru. 
 

Niemowlętom oraz dzieciom do trzeciego roku życia zaleca się podawanie wody źródlanej i mineralnej niskozmineralizowanej (niskosodowej i niskosiarczanowej). Wbrew powszechnej opinii woda mineralna nie uszkadza dzieciom nerek. Może jednak negatywnie wpłynąć na wewnętrzną równowagę organizmu. Należy pamiętać, aby zawsze wybierać wodę niskozmineralizowaną (do 500 mg/l składników mineralnych).

Zawsze należy podawać dzieciom wodę wyłącznie z pewnego źródła. Za takie uważa się tylko wody sprzedawane w jednostkowych opakowaniach, na których widnieje data przydatności do spożycia. Warto też wybierać wody rekomendowane przez Instytut Matki i Dziecka, Centrum Zdrowia Dziecka bądź z atestem Zakładu Higieny. Nie ma żadnych przesłanek, aby dzieciom po szóstym miesiącu życia podawać przegotowaną wodę źródlaną bądź mineralną, jeśli pochodzą one z pewnego źródła. Małe dzieci i kobiety w ciąży powinny wystrzegać się również picia wody z kranu. Nawet przegotowana woda z kranu może być niebezpieczna – gotowanie jej pozbawi ją zanieczyszczeń bakteryjnych, ale wciąż będą w niej obecne zanieczyszczenia chemiczne. Gotująca się woda paruje, co może spowodować, że po zagotowaniu stężenie zanieczyszczeń chemicznych będzie jeszcze większe.

Często spotykamy się z opinią innych rodziców, że ich dziecko zwyczajnie nie chce pić samej wody. Musimy jednak pamiętać, że zanim małe dziecko przyzwyczai się do nowego smaku, musi próbować go nawet kilkanaście razy. Stąd też rodzice muszą się wykazać dużą cierpliwością i podawać dziecku do picia wodę często, ale w małych porcjach. Wówczas maluch szybciej zaakceptuje wodę jako napój gaszący pragnienie. Nie powinno się dodawać do wody glukozy, zwykłego cukru czy syropów, aby napój był słodszy. Można jednak uciekać się do takich sposobów, jak kubek z ulubioną postacią z bajki czy świeże owoce w całości dodawane do wody. Uatrakcyjni to napój i maluch będzie chętniej po niego sięgał.

Do trzeciego roku życia woda powinna być jedynym napojem w diecie małego dziecka. Nie należy mu podawać do picia słodkich napojów, soków czy tzw. wód smakowych, które zawierają mnóstwo cukru. Sprzyjają one rozwojowi próchnicy i otyłości, jak również przyzwyczajają maluchy do złych nawyków żywieniowych. Kiedy dziecko zorientuje się, że może dostać do picia coś słodkiego, szybko zacznie negować wodę. W wielu badaniach udowodniono, że woda w diecie dzieci jest jednym z elementów profilaktyki otyłości i skutecznym postępowaniem w jej leczeniu.

Również kobiety w ciąży oraz karmiące piersią, które w tych okresach mają zwiększone zapotrzebowanie na przyjmowanie płynów, powinny sięgać po wodę. Kiedy w brzuchu kobiety dojrzewa mały człowiek, zwiększa się objętość krwi krążącej, produkuje się płyn owodniowy, a między mamą i dzieckiem następuje wymiana składników odżywczych. Poza tym u kobiet w ciąży występuje wzmożone ryzyko zakażeń dróg moczowych i powstawania kamieni nerkowych. Stąd też spożywanie większej ilości płynów podczas ciąży jest jak najbardziej zasadne. Kobieta karmiąca piersią powinna spożywać przynajmniej dwa litry płynów dziennie, wystrzegając się przy tym napojów ze sztucznymi barwnikami i konserwantami.